Al 21 jaar is Bio-Planet de plek waar je onder één dak een biologisch alternatief vindt voor de conventionele supermarkten. De winkelketen haalde een nominatie voor de BioVLAM 2022 binnen met een ambitieus project: biobrood van 100% biologische baktarwe van eigen bodem. Waarom wil Bio-Planet dit doen?
Waarom zet Bio-Planet in op de productie van biologische baktarwe van bij ons? We vallen met de deur in huis bij Jeroen Van Belleghem, de productstrateeg van Bio-Planet: “Bio-Planet probeert al 20 jaar om de bioketen mee te trekken. Nu willen we iets doen voor brood: we zijn een duurzaam bioketenproject rond graan gestart om brood met Belgisch biologisch bakgraan te kunnen produceren. Want dat was er nog niet!”
Hoezo, dat was er nog niet? “Het telen van biobaktarwe is financieel erg onzeker," legt Van Belleghem uit. "De boeren krijgen ongeveer dezelfde prijs voor biobaktarwe als voor biovoedertarwe, terwijl het rendement van biobaktarwe een pak lager ligt. Ook moeten ze opboksen tegen import van biotarwe uit Duitsland en Oost-Europa. Verder is de kwaliteit van de tarwe redelijk onzeker, o.a. vanwege het onvoorspelbare weer in België.”
Nieuwe keten
Redenen genoeg dus om te proberen in eigen land wat biotelers bijeen te brengen om samen biologische baktarwe te telen. Bio-Planet zocht en vond vier biologische akkerbouwers, die samen met bloemmolen Molens van Oudenaarde en bakkerij Atelier du Pain een nieuwe keten vormen voor biologische baktarwe.
Het project werd meteen een succes. De boeren oogstten in 2021 samen 55 ton graan, en dat ondanks de slechte weersomstandigheden in de zomer. Zowel de zomer- als wintertarwe waren van voldoende kwaliteit om er bloem van te malen en brood mee te bakken. Van Belleghem is fier op het resultaat: “Sinds december 2021 verkopen alle 31 Bio-Planet winkels en de webshop drie producten van de Belgische bio-baktarwe: twee broden van 500 en 800 gram en een stokbrood”.
En dat was meteen goed voor een nominatie voor de BioVLAM 2022!
Van klein naar groter
In 2022 werd de groep uitgebreid naar zes biotelers en ook biobakkerij De Trog stapte als nieuwe partner mee in de keten. De akkerbouwers komen zowel uit Vlaanderen als uit Wallonië, een echt Belgische groep dus. Dankzij de uitbreiding is er intussen 145 ton biograan om brood mee te bakken.
Van Belleghem voegt toe: “De kracht van het partnership schuilt erin dat elke speler in deze nieuwe keten bij zijn métier blijft en doet waar hij goed in is. Iedereen heeft een gegarandeerde afzet. Het project geeft zeker een boost aan de Belgische bio-tarwesector”. Het project stimuleert duidelijk de groei van de biosector: “Er kloppen regelmatig bioboeren aan om zich kandidaat te stellen voor het project. In 2023 breiden we al uit van zes naar acht boeren.”
Juiste gewassen
Een te snelle groei is ook weer niet de bedoeling. Jeroen Van Belleghem legt uit waarom: “We groeien bewust eerder langzaam omdat we nog op zoek zijn naar de rassen biotarwe die het het beste doen in de Belgische bodem. We hebben immers een goed eiwitgehalte en een goed watergehalte nodig in de tarwe. De boeren zijn samen met onze landbouwexpert en met proefcentrum Inagro aan het zoeken naar het perfecte type tarwe.”
Ook belangrijk: de resultaten van het project zijn toegankelijk voor de hele Belgische tarwesector zodat de kennis zich kan verspreiden.
Rustteelt
Slechts 15% van het (niet-bio) graan geteeld in België wordt tot bloem gemalen voor bakkers en koks. Er is dus best ruimte voor meer biologisch graan. Graan is sowieso een waardevolle teelt voor bioboeren want zij moeten hun teelten jaarlijks laten roteren op het veld. Zo verhindert de bioboer dat de bodem uitgeput raakt door steeds weer dezelfde teelt. Van Belleghem licht toe: “Graan is naast luzerne en grasklaver een interessant gewas als rustgewas. En het voordeel voor onze boeren is ze dat graan nu ook op de markt kunnen brengen.”
Ambitie
Wat is het uiteindelijke doel van de biotarweketen? Van Belleghem: “Onze ambities stoppen niet bij die 145 ton graan. Het doel is om ál het brood voor Bio-Planet met lokaal geteelde, biologische tarwe te kunnen maken. Nu wordt de tarwe geteeld op ongeveer 30 hectare graan, maar waarschijnlijk hebben we iets van 100 hectare nodig om dat doel te bereiken. Zelf hoop ik dat we dat tegen 2030 kunnen bereiken!”
“Daarnaast maken we de cirkel rond door met het broodafval van onze niet-verkochte broden ook iets zinvols te doen. Het blijkt een zeer goede basis te zijn om champignons mee te telen, meer bepaald shiitake, oesterzwammen en eryngii (nvdr. kruisdistelzwam of koningsoesterzwam). Lekker en duurzaam!”
Passie voor bio
Waar haalt Jeroen Van Belleghem zijn enthousiasme voor bio vandaan? “Ik ben vader van vier dochters én ik ben kok van opleiding. Dus voeding is een grote passie van mij! Met bioproducten kan ik die kookpassie combineren met gezonde, lokale voeding. Ik vind het belangrijk om die kennis door te geven aan mijn dochters. Ik wil er ook in mijn job voor zorgen dat we iets gezonds en duurzaams kunnen doorgeven aan de volgende generatie.”
