Al 30 jaar kweekt Christine Van Steenkiste champignons, en de laatste 10 jaar doet ze dat op biologische wijze. Hoe ziet haar werkdag eruit en wat zijn de uitdagingen om biologische champignons te telen? Een dag in het leven van een biochampignonteler!
Champignons zijn heel het jaar door een makkelijk en veelzijdig ingrediënt dat je zowel koud als warm kunt eten. Bovendien zijn champignons best gezond: ze zijn rijk aan eiwitten, bevatten vezels, mineralen en verschillende vitamines en er zit ook behoorlijk wat water in, dus het zijn geen dikmakers! Hoe worden biochampignons geteeld?
We laten graag bioteler Christine Van Steenkiste van Chamrova aan het woord.
Magie
Op mijn bedrijf Chamrova telen we drie soorten: witte champignons, bruine kastanjechampignons en portobello’s, grote champignons die je makkelijk kunt vullen. Voor mij heeft de teelt van paddenstoelen iets magisch: het is immers het product van een schimmel, en je moet goed weten hoe je die schimmel aanstuurt om uiteindelijk lekkere paddenstoelen te krijgen. Als teler moet je dus stielkennis én flexibiliteit hebben.
Werkdag
Mijn werkdag begint meestal rond 6 uur. Na een goeie kop verse koffie doorloop ik onze negen cellen. Dat zijn afgesloten ruimten van zo'n 180 m². Temperatuur en luchtvochtigheid zijn erg belangrijk voor de groei, en dit kunnen we per cel instellen via de computer.
De teelt van champignons ontwikkelt zich op ongeveer vijf à zes weken: twee à drie weken voorbereiding, drie weken groei. Ook ’s middags en ’s avonds hou ik een inspectieronde door alle teeltcellen om de ontwikkelingen voortdurend te monitoren.
De keuze om bio te gaan telen werd ingegeven door de bedrijven waar ik aan leverde: zij vroegen mij of ik geen interesse had om bio te gaan telen omdat de vraag steeg. Dat leek me interessant, dus tien jaar geleden ben ik omgeschakeld naar bio. Dat ging relatief gemakkelijk omdat champignons geteeld worden op substraat dat we steeds opnieuw vervangen. Daardoor is er geen omschakelingsperiode.
Beddenteelt
De champignons groeien op bedden die boven elkaar in een rek staan. Het proces start bij de levering van biologische compost, die over de bedden verdeeld wordt. De schimmels zijn al in de compost ingeënt, dat is erg handig want dat was vroeger veel werk om het zelf te doen. De eerste dagen geef je de compost veel water, je moet dan een juiste inschatting maken van de benodigde hoeveelheid water.
Als de schimmels boven komen piepen, stoppen we met water geven. Vanaf dan beginnen de champignons te groeien en wordt het precies regelen en afstemmen van warmte en verse lucht heel belangrijk. Champignons verdubbelen elke dag in omvang en gewicht! Dus je moet alles heel goed opvolgen en aansturen.
Hygiëne
Met een nieuwe teelt starten we steeds in een lege, schone cel, en zo schuiven we de teelten op om de ziektedruk te beperken. Bij de overgang van de ene teeltruimte naar de andere wisselen we ook telkens van werkkledij en handschoenen.
Het vraagt een goede organisatie en een strikte hygiëne om zonder gewasbeschermingsmiddelen de best mogelijke opbrengst aan champignons te realiseren. Ook je personeel moet je goed opleiden zodat eventuele ziektes of plagen snel opgespoord worden.
Oogst
Het beeld van uitgroeiende bruine of witte champignons geeft me iedere keer weer voldoening en trots. We oogsten zo’n 5.000 kg champignons per week! Ik heb zes à zeven mensen in dienst die de champignons manueel plukken en verpakken, het is erg arbeidsintensief werk.
In de plukrijpe cellen is het belangrijk om voldoende verpakkingsmateriaal klaar te zetten voor het personeel want iedere klant heeft zijn eigen verpakking. Iedere dag breng ik de dozen naar veiling REO waar ze verkocht worden aan de handel.
Bio!
Voor mij persoonlijk staat bio voor de toekomst, en voor een gezonde balans tussen mens en natuur. Die balans uit zich bij ons als volgt: de bioboer teelt graan voor de bakker en de brouwer, en wij gebruiken het reststro, verwerkt tot compost, om er champignons op te telen. En na iedere teelt brengen we dat compostsubstraat terug naar de akkers waar het voeding kan geven aan nieuwe gewassen.
Het is een prachtig, volledig circulair proces, waar ik graag een schakel in ben!
