Het populairste fruit in ons land is nog steeds de appel. Een plek waar je haast over de bioappels struikelt is De Appelfabriek in Neerijse. Die wordt gerund door Céline Frisque en haar vader Michel Frisque. Céline vertelt honderduit over haar oogappeltjes, over verwarde fruitmotten en over haar voorliefde voor sap.
Loop mee met Céline in de appelboomgaard:
Het zit in de familie
De appels zitten de familie in het bloed. In 1923 begon Célines overgrootvader met het plukken van appels bij boeren in de buurt. Die bewaarde hij in een oud fabrieksgebouw, dat al snel ‘De Appelfabriek’ gedoopt werd.
Later kocht haar grootvader Hervé gronden aan in Neerijse om met een eigen laagstamboomgaard te beginnen. Zo ging het verder van vader op zoon.
“Toen het mijn vaders beurt was, koos hij ervoor om van start te gaan met de biologische appelteelt”, vertelt Céline. “Want hij is heel begaan met de natuur”. Vader Michel teelt naast de veel gevraagde klassieke appelsoorten ook robuuste soorten die minder gevoelig zijn voor ziektes, zoals Topaz, Santana, Reinettes, ... Er groeien wel 10 verschillende soorten appels op de gronden van de Appelfabriek.
De fruitmot die het noorden kwijtraakte
Céline Frisque volgt sinds 2015 in het voetspoor van haar vader: “Wat ik het belangrijkst vind aan de biologische teelt is dat we inspelen op de natuur. Dus in plaats van te genezen en stoffen te gebruiken op het fruit of op de blaadjes, proberen we de natuur te begrijpen en kijken we waar we preventief kunnen ingrijpen. We doen bijvoorbeeld aan feromoonverwarring om de hoeveelheid fruitmotten te beperken. Daarbij hangen we een soort strikje in de bomen waarop het hormoon van de vrouwelijke fruitmot zit. De mannelijke fruitmot raakt daardoor verward, zodat hij zich niet kan voortplanten. En zo komen er minder fruitmotten bij.” Ziedaar, geboortebeperking bij fruitmotten.
Bijenvolken in de verschillende boomgaarden zijn dan weer nuttig voor de bestuiving in de bloeitijd en ze leveren bovendien gezonde honing. Ze vinden niet alleen honing in de appelbloesems, maar ook in de kruiden tussen de bomen.
Een gezonde bodem
Cruciaal bij de biologische teelt is een rijke, voedzame en gezonde bodem. Bij De Appelfabriek wordt daarvoor mest gebruikt en lopen er schapen in de hoogstamboomgaard rond. “Dat bevordert een goede, vruchtbare bodem”, licht Céline toe.
Om de appelbomen gezond te houden, gaat de appelboer ook preventief te werk. “Mijn vader haalt in het voorjaar de witziekte manueel weg. De witziekte is de zogenaamde appelmeeldauw, een kwalijke schimmel. Meestal zit de ziekte op de jonge scheuten. Dus verwijdert hij de blaadjes waar die witte schimmel op zit, want dat verzwakt de boom heel erg.”
Geen verspilling
“Omdat wij biologische appels telen, is het niet mogelijk om allemaal mooie, glanzende rode exemplaren te leveren. Daardoor is bijna de helft van onze oogst tweede keuze. In onze perserij verwerken we het minder mooie fruit of de appels die beschadigd zijn door insecten. Van die appels maken we appelsap en de pulp gaat als extra voeding naar de dieren. Wij vinden het heel belangrijk dat er zo weinig mogelijk verloren gaat.”
Maak je eigen appelsap
Altijd al je eigen appelsap willen maken? In de perserij van De Appelfabriek ben je ook welkom met je eigen appels, zelfs met een kleine hoeveelheid (affijn, toch wel minstens 150 kg …). In de machine worden de appels eerst gespoeld en tot stukken versneden. Dan worden ze tot sap geperst en het sap wordt gecentrifugeerd om de grove stukken eruit te halen. Vervolgens wordt het sap gepasteuriseerd op 80° en verpakt. En tot slot mag je het opdrinken. Mmm, lekker …
Glansrijk geslaagd
Hoeveel?
Appelen zijn een lekker én populair stukje fruit. Gemiddeld eet de Belg een flinke 8 kg appelen per jaar. Het aandeel bio-appelen daarvan is nog aan de kleine kant: 0,26 kg bio-appelen. Dat komt gewoonweg omdat het appelaanbod in bio nog minder groot is.
N.B. Soms lijkt het wel eens of er een soort waslaagje op een appel zit. Maar biofruit wordt natuurlijk nooit met was behandeld. De was die je voelt komt er van nature op en wordt zelfs sterker naargelang het fruit langer bewaard wordt. Het laagje beschermt het fruit tegen vocht-, structuur- en gewichtsverlies. De waslaag bewaakt dus de kwaliteit van de appel!
