Serreteler Koen Van Hauteghem vindt dat biologisch telen gelijk staat aan "duurzaamheid op topniveau". Net als de andere genomineerden voor de BioVLAM blinkt zijn bedrijf uit op het vlak van innovatie en duurzaamheid. De hypermoderne serre creëerde een nieuwe toekomst voor zijn bedrijf.
Radicaal
Vitaetom is een glastuinbouwbedrijf in Zwijndrecht met een stevige geschiedenis. In 1956 startte grootvader Van Hauteghem het bedrijf op, met de teelt van aardbeien. Toen diens zoon Walter het roer overnam, ruilde hij de aardbeien voor tomaten. Daar verwijst ook de naam naar: ‘vitae’ staat voor levenskracht, ‘tom’ voor tomaat. Met Koen is nu al de derde generatie die het bedrijf draaiende houdt.
In 2017 namen vader en zoon een radicale beslissing: ze kozen ervoor om hun serreteelten – toen op substraat - om te schakelen naar biologische teelt. Koen Van Hauteghem: “Ik zat al lang met bio in m’n hoofd maar zag op tegen de omschakelingsperiode van twee jaar. Maar toen bleek dat onze serres in aanmerking kwamen voor een verkorte omschakeling. Zo was het wel economisch haalbaar. Ja, bio is de toekomst, hè!”
De geur van aarde
Hij heeft goeie herinneringen aan die eerste jaren met bio: “Je bent echt wel dichter bij de natuur aan het werken, ook in een serre. Vroeger teelden we op steenwolmatten die de grond afdekte. Maar na de omschakeling woelde ik weer met m’n handen in de grond -- de geur van de aarde die toen bovenkwam! M’n kindertijd kwam weer boven [glimlacht]. In het begin was die bodem beenhard, maar we hebben hem echt vertroeteld: heel veel compost en bodemleven ingestoken, wormen, bacteriën, schimmels, enzovoort. En dat doen we nog steeds. Want bij de bodem begint alles in bio!”
Naast verschillende soorten tomaten staan er paprika en komkommers in de serres: “Wij telen hier drie soorten paprika, twee soorten komkommer en acht verschillende soorten en rassen van tomaat. En daarnaast hebben we buiten ook courgettes.”
Hypermoderne serre
Met welk idee haalde het bedrijf een nominatie voor de BioVLAM binnen, de prijs voor de meest innovatieve bio-ondernemer? Van Hauteghem: “We hebben een nieuwe, hypermoderne serre van 9.500m² met de modernste voorzieningen op gebied van telen en energiebesparing. Die serre heeft ons bedrijf echt een nieuwe toekomst gegeven.”
Waarom? Om te beginnen is de hele serre volledig wit geverfd en is er gecoat glas geplaatst: “Dit zorgt voor een hogere lichtdoorlaatbaarheid, dus zo krijg je meer lichtinstraling, meer zon voor je teelt. Ieder percent meer licht is een extra percent productie!” Daarnaast koos Van Hauteghem ervoor om alle zijwanden van de serre te bekleden met polycarbonaat-platen die extra isoleren. Eén van de zijwanden is wit gemaakt in plaats van doorschijnend, ook weer met het oog op zonreflectie en minder warmteverbruik.
In de nieuwe serre is er ook een dubbel energiescherm geïnstalleerd om energie te besparen. Deze twee schermen kunnen over de volledige serre open of dicht gaan afhankelijk van de buitentemperatuur. “De meeste serres hebben één scherm. Met twee schermen kun je de warmte binnen beter controleren. ’s Nachts doen we ze allebei dicht om de serre beter te isoleren. In de zomer fungeert eentje als zonnewering.”
Warmtekracht
Wie aan serreteelt doet, moet zijn serres natuurlijk wel warm houden, anders groeit er niets. Vitaetom produceert zijn warmte via een warmtekrachtkoppeling (WKK). Dat is een grote motor die op aardgas loopt en water verwarmt dat op een bepaalde temperatuur via een buizensysteem langs de teelten wordt geleid. “Naast de warmte voor de serres wekt de WKK ook stroom op die wij op het net kunnen verkopen. Idealiter wordt de kostprijs van het gas gecompenseerd met de opbrengst van de elektriciteit.”
Verpakken
Tot slot heeft Koen Van Hauteghem een nieuwe sorteerloods laten bouwen om alle producten te verpakken: “We telen hier jaarlijks 120 ton tomaat, 110 ton paprika en 600.000 komkommers. Al die producten worden bij ons verpakt. Onze verkoop loopt via Belorta waar we een zeer nauwe samenwerking mee hebben. Omdat we op vraag van de handel produceren, hebben we geen overschotten of tekorten!” Nog een aspect waar het stempel ‘duurzaamheid’ duidelijk op staat!
