Peter Bartels en zijn vrouw Riet Vermeulen staan samen aan het roer van het biologische tuinbouwbedrijf Barver. Sinds een paar jaar leveren ze biogroenten aan de veiling. Hun tomaten, paprika’s en aubergines komen zo terecht in de supermarkt. Een doeltreffende onkruidbestrijding is daarbij een belangrijke succesfactor.
Ontdek het hoe en waarom van biotuinbouwbedrijf Barver in dit filmpje:
“Had ik het geweten…”
Peter en Riet gingen al in 1983 aan de slag als tuinders. Maar de omschakeling naar bio volgde pas meer dan 30 jaar later. Dat komt volgens Peter Bartels omdat omschakelen destijds betekende dat je in een zwart gat sprong: “Je wist niet of je er de kost mee kon verdienen. We hebben dikwijls aan de switch gedacht maar de tijd was er nog niet rijp voor. We zijn dan uiteindelijk in 2016 omgeschakeld. Had ik geweten wat ik nu weet, dan was ik 30 jaar geleden al omgeschakeld naar bio!”
Het bedrijf teelt tomaten, komkommers, courgettes, paprika’s en aubergines in verwarmde serres, maar dan wel in volle grond, en niet op substraat of op water, want dat is een basisvereiste voor biologische teelt. “Als je met bio begint, dan is het eerste moeilijke wat je moet doen de grond op punt krijgen”. Misschien ook wel daarom deed Bartels mee aan een compostproef van het Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen (PCG) waarbij hij verschillende soorten basisbemesting (groencompost, wormencompost…) op zijn bedrijf uittest.
Belangrijke bioregel
Een grote aanpassing voor het bedrijf was de overstap van monocultuur naar teeltrotatie, en dus meerdere gewassen, een vereiste bij biologische landbouw. “Teeltwissel is nodig om de bodem niet moe te maken, om hem niet uit te putten. Hoe meer je je teelten wisselt, hoe minder vatbaar de teelt is voor bepaalde ziektes”, legt Bartels uit. Hij stemt daarbij doelbewust zijn aanbod af op de vraag van de veiling. Omdat de vraag naar biologische aubergines klein is, kweekt hij ze slechts op een beperkte oppervlakte.
Slimme onkruidbestrijding
Een belangrijke taak bij dit soort teelten is onkruidbestrijding. “We zijn redelijk streng op onkruid, eigenlijk tolereren we geen onkruid,” zegt Bartels. In bio wordt geen chemische gewasbescherming gebruikt maar zijn er wel heel wat natuurlijke methodes beschikbaar om onkruid te bestrijden en om gewassen te beschermen tegen plagen. Zo lopen er een bende kwartels vrij rond in de serres van Barver. “Kwartels zijn onze onkruidmachines, het zijn onze levende wieders. Zij eten het jonge onkruid op.”
Bartels wijst ook op de kleine peterselie-achtige plantjes die vooraan bij iedere rij paprika’s staan. “Je zou denken dat het onkruid is, maar het zijn artemisiaplanten. Ze worden wel een meter hoog.” Artemisia is een waardplant (°) voor de artemisiabladluis. Wat betekent dat?
Peter legt uit: “De artemisialuis blijft altijd op de artemisiaplant zitten en gaat dus niet naar de teeltgewassen over. De biologische bestrijders (i.e. insecten) die wij zelf in de kas brengen lusten deze luizen wel. Ze helpen ons om sterke biologische bestrijders te kweken vooraleer we last krijgen van de bladluizen op de teeltgewassen. Als de bladluizen eenmaal in de serre verschijnen, kweken ze erg snel, en dan is het makkelijker om die plaag onder controle te houden met een legertje gezonde insecten.” De natuur is hier dus een slimme bondgenoot.
Ook werkt Peter met insectendoosjes tussen de planten. In een doosje zitten vijf verschillende insecten in een pop- of larvenstadium, bv. sluipwespen of galmuggen. Je hangt zo’n doosje tussen de planten, draait het open en de insecten vliegen eruit en eten de kwalijke bladluizen of andere schadelijke organismen op. Ze vermenigvuldigen zich vanzelf zodat de bestrijding blijft voortduren.
Fakkel doorgeven
Al meer dan 30 jaar draait Barver mee in de groententeelt en nu zet het bedrijf volop in op bio. “Ik ga het wel wat rustiger aan doen,” zegt Peter. “Ik hoop wel dat er anderen zijn die fakkel willen overnemen, en dat er uitbreiding komt, zodat we topbedrijven hebben die de stap zetten naar bio!”
=-=-=
(°) waardplant = een plant die als gastheer dient voor bv insecten die op de plant de voedingsmiddelen (lees: luizen) vindt en die hem helpen bij zijn groei en vermeerdering.
